Камбағал хитойлик оилада туғилган киши 96 миллиард доллар ишлаб, Форбес рейтингида Осиёнинг энг бой резидентини ортда қолдириб, ўн биринчи ўринни эгаллашга муваффақ бўлди.
Саёҳатдаги болалик, сургундаги ёшлик
Чангпенг Чжао 1977 йил 1 январда Хитойнинг шарқий Тсзянсу провинциясида туғилган. Унинг болалиги бир қатор ҳаракатлардан иборат эди - онаси, мактаб ўқитувчиси ва университетларда фалсафадан дарс берган отаси тез-тез яшаш жойларини ўзгартирдилар. Бунга Хитойнинг ички сиёсатининг кескинлашуви сабаб бўлди. Мао Тсзедун ревизионизмга қарши кураш бўйича глобал кампания бошлади – Коммунистик партия томонидан бошқариладиган мамлакатда норозиликка ўрин йўқ эди. Чангпенгнинг отаси, капиталистик қарашларга эга бўлган либертар, бир зумда "буржуапараст зиёли" деган тамға олди. Маънавий босим тезда ўз ўрнини жисмоний зўравонлик таҳдидларига бўшатиб берди – нафақат карерасини, балки ҳаётини сақлаб қолган Чжао Ср ўзининг содиқ миграция сиёсати билан танилган Канадага йўл олди.
Ванкуверда юқори малакали мутахассис тезда иш топди, аммо Британия Колумбия университети ўқитувчисининг оддий маоши озиқ-овқат ва асосий эҳтиёжларга сарфланди. Доимий маблаг 'тақчиллиги шароитида оила бошлиғи қандайдир тарзда 5 минг долларни тежашга муваффақ бўлди - бу муҳожир учун ИБМ ПC ХТ 286 компьютерини сотиб олишга сарфлаган бўлажак миллиардернинг отаси кўпинча Айнан шу сотиб олиш унинг ҳаётидаги энг қиммат ва муҳим нарсага айланди.
Саёҳатнинг бошланиши - ёқилғи қуйиш шохобчасидан Токио фонд биржасигача
Чжао Ср энг сўнгги русумдаги компьютерни ўйин-кулги учун сотиб олмади, у машҳур дастурлаш тилларини яхши биларди ва қўшимча даромадга ишониши мумкин эди. У C++ ва Фортран соҳасидаги билимларини ўғлига беришга шошилди - Чангпенг уларни ўрганишда ажойиб қобилиятга эга эканлиги маълум бўлди. Отаси билан компьютерда ўтказган вақти Чжаонинг келажакдаги тақдирини белгилаб берди - ўрта мактабда у дастурлаш соҳасидаги билимини кенгайтирди, кейин эса МакГилл университетига компьютер фанини ўрганиш учун ўқишга кирди. Чжао оиласи ҳали ҳам пулга муҳтож эди, шунинг учун Чангпенг тез овқатланиш ресторанларида ошпаз бўлиб ишлашга мажбур бўлди. Кечаси ёш дастурчи ёқилғи қуйиш шохобчаси хизматчиси бўлиб ишлаган. Университет амалиётидан сўнг, у ишлаб чиқувчи сифатида ўз маҳоратини оширганидан сўнг, Чжао Япония савдо компаниясига ишга киришга муваффақ бўлди. Ажам мутахассис юқори частотали савдо тизимларини яратиш билан муваффақиятли курашди , бу транзакцияларни қайта ишлаш вақтини бир неча сониягача қисқартирди. Чжао ишланмалари Токио фонд биржаси учун мўлжалланган эди - Чангпенг бозорда қанча пул ўтаётганини кўрди ва ўз ҳаётини молия саноати билан боғламоқчи эканлигини тушунди.
Битcоин Крипто саноатида стартап
Чжао Битcоин ҳақида биринчи марта 2013 йилда дўстларидан эшитган - покер ўйнаб, криптовалюта инвестори Рон Као ва БТC Хитой биржаси асосчиси Бобби Ли Чангпенгга ўз капиталининг ўндан бир қисмини рақамли активга ўтказишни маслаҳат берган. Тадбиркорлар дастурчини бир неча йил ичида биринчи криптовалютанинг қиймати ўн баробар ошиб, уни бойиб кетишига ишонтиришди. Чжаонинг кенг кўламли дастурлаш билими унга крипто саноатининг техник жиҳатларини тезда тушунишга имкон берди. Чет элга тез-тез саёҳат қилиш ва хизмат сафарларига ўрганиб қолган мутахассис ўз маблағларини криптовалютага айлантириш орқали пул ўтказмалари нархини камайтиришини тушунди. Рақамли активлар унга асосий нарсани - ҳаракат эркинлигини ва пулга доимий киришни бериши мумкин. Энди дастурчи банк ўтказмалари, товламачилик комиссиялари ва узоқ муддатли операцияларни унутиши мумкин эди. Бундан ташқари, Битcоин курсининг динамикаси яхши пассив даромад манбаи бўлиб хизмат қилди .
2014-йилда бу криптовалютанинг қиймати 400 долларга камайди - унинг 600 доллар даражасида ишонч билан сақланиб қолган курси 200 долларга тушди Бироқ, активнинг ўзгарувчанлиги Чжаони ўз салоҳиятига ишонишдан маҳрум қилмади - дастурчи ўзининг ягона уйини, квартирасини сотди. Шанхайда ва барча тушумларни Битcоин-га инвестиция қилди. Шу билан бирга, Чжао савдо компаниясини тарк этди ва криптовалюта ҳамёнларини яратишга қаратилган blockchain.info хизмати асосчиларига қўшилди. Чангпенг компаниянинг учинчи шахсига айланди - у blockchain.info да ишга киргач, стартаплар таркиби фақат унинг яратувчиси Бен Ривз ва бош директор Ник Керидан иборат эди . Blockchain.info билан бир йиллик ҳамкорликдан сўнг, Чжао биржа савдосига қайтишга қарор қилди. У осонлик билан ОКCоин криптовалюта биржасининг техник бўлими бошлиғи лавозимини олди . Аввалига Чангпенгга янги иши ёқди, чунки у бирданига икки иштиёқини - биржа ва рақамли активларни бирлаштирди. Бироқ, олти ой ичида Чжао ва компания раҳбарияти ўртасида келишмовчиликлар юзага келди. Тўғридан-тўғри ва муросасиз, Чангпенг, ОКCоин раҳбарлари бозор жараёнларини манипуляция қилишларини айтди. Унинг сўзларига кўра, биржа эгалари ботлар ва автоматлаштирилган савдо технологияларидан фойдаланган ҳолда савдо ҳажмини сунъий равишда ошириб, сохталаштирилган аудит натижаларини тақдим этади. 2015 йилда Чжао компания раҳбариятига таъсир ўтказа олмай ОКCоинни тарк этди.
Бинанcе - керакли вақтда тўғри лойиҳа
2017-йилда крипто бозорининг ҳолатини шарҳлар экан, Чжао “аксарият биржалар жуда ноқулай эди. Ва тизимлар жуда секин эди. Битcоин қиймати ошганида, барча веб-сайтлар тушиб кетди. Ва энг ёмони, уларнинг ҳеч бирида мижозларни қўллаб-қувватлаш бўлмаган. Ҳар куни юзлаб янги алмашинувлар пайдо бўлди, аммо уларнинг барчаси бир-биридан нусха кўчиришди. Ҳеч ким сезиларли яхшиланишларни амалга оширмади." Криптоинфратузилмаси, албатта, рақамли активларнинг машҳурлиги ва қийматининг кескин ўсишига тайёр бўлмаган бўлиб чиқди . Ҳар куни ўнлаб савдо майдончалари ишга туширилди, аммо уларнинг ҳеч бири ортиб бораётган аудитория талабларини қондира олмади. Ўша пайтда мижозларга крипто биржаларида хавфсизлик ва рентабелликни таъминлайдиган самарали эчимлар йўқ эди. Крипто-ҳамжамиятни инқилоб қилиш учун жуда яхши вақт эди - ва Чжао буни ўтказиб юбормади. Дастурчи Бинанcе савдо платформасини яратди , унинг фикрича, крипто бозорини абадий ўзгартириши мумкин.
Лойиҳани ишлаб чиқиш катта инвестицияларни талаб қилди. 2017-йилда крипто-стартап эгалари ИCО орқали инвестицияларни жалб қилишни афзал кўрдилар ва Чжао улардан ўрнак олишга қарор қилди – у ўзининг Бинанcе Cоин (БНБ) платформасининг токенини чиқарди, унинг савдоси давомида 15 миллион доллардан ортиқ маблағ йиғилди. Токен сотувидан ўн бир кун ўтгач, расмий ишга тушириш Криптовалюта алмашинуви Бинанcе бўлиб ўтди, у фақат олти ой ичида 200 миллион долларлик рентабелликни кўрсатди. Бинанcе платформаси камида иккита муҳим рақобатдош устунликка эга эди - интерфейснинг тезлиги ва соддалиги. Блокчейн технологиялари ва унинг юқори частотали савдо тизимлари соҳасидаги ишланмаларини бирлаштириб, Чжао ахборот алмашиш жараёнини сифат жиҳатидан тезлаштиришга муваффақ бўлди, бунинг натижасида платформа сонияда миллиондан ортиқ транзакцияларни амалга оширди. Фантастик тезлик комиссия тўловларини камайтиришга имкон берди, бу эса томошабинларнинг янги алмашинувга қизиқишини оширди. Чжао нафақат техник жиҳатларга, балки интерфейснинг қулайлигига ҳам эътибор қаратди - у мижозларнинг ресурсда ҳаракатланишини осонлаштириш учун биржа тузилмасини соддалаштирди. Ҳеч қандай мураккаблик йўқ, учинчи томон сайтларига ўтиш ва тушуниш учун соатлаб кетадиган функциялар йўқ - Бинанcеъда ҳатто тажрибасиз фойдаланувчи ҳам бир неча сония ичида транзакцияни якунлаши мумкин. Чжао шунингдек, ўз соҳасида биринчи бўлиб лойиҳани биринчи даражали техник ёрдам билан таъминлаб, фойдаланувчилар билан тўғридан-тўғри алоқа ўрнатди. Бинанcе доирасида амалга оширилган инновациялар рўйхати шу билан тугамайди - Чжао крипто-крипто механизмини интеграциялашган ҳолда савдо платформасини рақамли актив конверторига айлантира олди, бунинг натижасида мижозлар тезда пул алмашиш имкониятига эга бўлишди. Чангпенг ҳам биринчилардан бўлиб, Бинанcе Cоин эгаларига токенларни алмаштириш учун махсус бонуслар олиш имконини берувчи содиқлик дастурини жорий қилди. Мисол учун, БНБ билан мижозлар комиссия харажатларини камайтириши мумкин.
Тизимдан ташқарида
Конвенцияларни тан олмаган эркинликни севувчи Чангпенг ўз олдига мақсад қўйди, ўша пайтда ҳатто энг жасур ишқибозлар учун ҳам эришиб бўлмайдиган бўлиб туюлди - дастурчи Бинанcени ҳукумат назоратчилари ва анъанавий молия институтлари таъсиридан чиқаришга қарор қилди. Бошқача қилиб айтганда, Бинанcе тизимдан ташқарида бўлиши керак эди - Чжао банклар, қонунлар ва ҳукуматлар унинг миясининг тақдирига таъсир қилишини хоҳламади. Биржани банк дунёсидан ажратиш учун Чжао доллар ва эвро каби фиат валюталари билан ишлашдан бош тортди - Бинанcе энди фақат криптовалюта операцияларини амалга оширади. Платформанинг банк ҳисоблари билан ҳеч қандай алоқаси йўқ – Бинанcе крипто активларини анъанавий валюталарга конвертация қилиш учун ҳамкор ресурслар хизматларидан фойдаланади. Бинанcеънинг махфийлик даражаси ниҳоятда юқори – компания Кайман оролларида рўйхатдан ўтган ва ҳеч қандай мавжуд давлат юрисдикциясига кирмайди. Чжао ўз қўл остидагилар ёки офисларининг жойлашуви ҳақида гапирмайди - компаниянинг на штаб-квартираси, на филиаллари бор, деб ишонилади. Ходимлар масофадан туриб ишлайди – улар ҳақидаги барча маълумотлар Бинанcеънинг тижорат сири ҳисобланади.
Осиёнинг энг бой бизнесмени ҳайратланарли даражада камтарона ҳаёт кечиради - ҳатто миллиардерлар орасида ҳам у тизимдан чиқиб кетишга муваффақ бўлди. Дунёнинг энг бой одамлари рўйхатида ўн биринчи ўринни эгаллаган Чжао Форбес рейтинги ва унинг соф бойлиги миқдорига бефарқ эканлигини такрорлашдан чарчамайди. Чжао ўз бойлигининг ягона фойдасини биринчи классда учиш ва қулай меҳмонхона хоналарини ижарага олиш имконияти деб билади. Аслида, ҳеч ким Чангпенг активларининг қиймати ҳақида аниқ маълумотга эга эмас. Дастурчининг таъкидлашича, унинг капиталининг тахминан 100% Битcоин ва Бинанcе токенларида сақланади , уларнинг нархи 2021 йил давомида 1300% га ошган. Чжаонинг бойлигини 96 миллиард долларга баҳолаган таҳлилчилар фақат анъанавий молияни ҳисобга олишган, шунинг учун унинг қанчалик бой эканлигини билиш қийин. 2022 йилнинг ёзида Бинанcе ҳатто крипто бозорининг беқарорлиги ҳам уни муваффақиятдан тўхтата олмаслигини исботлади. 2022-йил 13-июнда, Битcоин нархи 23 000 доллардан пастга тушганда ва рақамли активларнинг капиталлашуви биринчи марта 1 триллион доллардан пастга тушганда, Чжао Бинанcе функцияларининг кенгайтирилишини эълон қилди — яқин келажакда биржа мижозлари тўлашлари мумкин бўлади. платформа ичида такси хизматлари. Саноатга салбий таъсир кўрсатган макроиқтисодий воқеалар энг йирик савдо майдончалари асосчиларини ходимларни қисқартиришга мажбур қилди - бу фонда Чжаонинг икки минг мутахассисни жалб қилиш ҳақидаги сўзлари ажойиб туюлди. Унинг алмашинуви сингари, Чжао мутлақо мустақил ва деярли қийин - у доимий равишда яшаш жойини ўзгартиради ва журналистларга шахсий ҳаёти ҳақида ҳеч нарса айтмайди. Бинанcе тизимдан ташқарида ривожланишда давом этмоқда - оффшор компания, рақамли активларга жамоатчилик қизиқиши ортиб бормоқда.