Napoleon Bonapart haqida 31 ta qiziqarli faktlar

Napoleon Bonapart insoniyat tarixidagi eng mashhur harbiy rahbarlardan biri, o‘z davrida Yevropaning ko‘plab davlatlarini zabt etgan va katta nufuzga ega bo‘lgan shaxsdir. Uning hayoti va ijodi ko‘plab rivoyatlar va tadqiqotlar mavzusiga aylangan. Ushbu maqolada biz Napoleonning hayoti va shaxsiyati haqida taniqli va kam ma'lum bo‘lgan faktlar to‘plamini taqdim etamiz.

1. Napoleon Bonapart 1769 yil 15 avgustda Korsika orolidagi Ajachcho shahrida tug‘ilgan.
2. U tug‘ilgan paytda Korsika Frantsiyaning yaqinda bosib olingan hududi edi.
3. Napoleonning haqiqiy ismi Napoleone di Buonapart edi.
4. Uning oilasi asli italyan, Toskana viloyatidan Korsikaga ko‘chib kelgan.
5. Napoleonning otasi Karlo Buonapart italyan zodagonlaridan bo‘lib, qirollik boshqaruvida xizmat qilgan.
6. Napoleonning onasi Letisiya Ramolino o‘n uch farzandning onasi edi, biroq ulardan olti nafari go‘dakligida vafot etgan.
7. Napoleon birinchi marta materik Frantsiyaga to‘qqiz yoshida kelgan va keyinchalik frantsuz tilini o‘rgangan.
8. U Fransiyadagi Brien harbiy maktabida o‘qigan va harbiy faoliyatini boshlagan.
9. Napoleon yoshligida o‘zining aksenti va tashqi ko‘rinishi uchun masxara qilingan, ammo bu uning irodasini kuchaytirgan.
10. U 1796 yilda Jozefina Beauharnaisga turmushga chiqdi, lekin keyinchalik ular turmush qurgan bo‘lsalar ham, o‘zaro rozilik bilan ajrashishdi.
11. Napoleonning birinchi yirik g‘alabasi 1796 yilgi Italiya yurishida, u bor-yo‘g‘i 26 yoshda edi.
12. U Misrga kirib, Qohirada "Qadimgi Misr uyg‘onishi" ni targ‘ib qildi, bu esa arab dunyosida frantsuz ta'sirini kuchaytirdi.
13. Napoleon 1799 yilda Frantsiyada hokimiyat tepasiga keldi va o‘zini birinchi konsul deb e'lon qildi.
14. 1804 yilda u o‘zini Frantsiya imperatori deb e'lon qildi.
15. Napoleon imperiyasi 1807-yilda Yevropaning katta qismini qamrab olgan eng katta miqyosga erishdi.
16. U Fransiya kodeksini (Napoleon kodeksi) kiritdi va zamonaviy huquq tizimining asoslarini yaratdi.
17. Napoleon 1805 yilda Austerlitz jangida Avstriya va Rossiyaning birlashgan qoʻshinlarini magʻlub etib, oʻzining harbiy daholigini isbotladi.
18. Uning Leyptsigdagi «Buyuk xalqlar jangi»dagi mag‘lubiyati (1813) imperiyasining tanazzulga uchrashini boshlab berdi.
19. 1812 yilgi rus kampaniyasi Napoleonning eng katta xatosi hisoblanadi, chunki bu uning armiyasining asosiy qismini yo‘qotishiga olib keldi.
20. 1814 yilda taxtdan voz kechishga majbur bo‘ldi va Elba oroliga surgun qilindi.
21. Napoleon Elba orolidan qochib, Frantsiyada yana hokimiyat tepasiga keldi (100 kun), ammo bu uzoq davom etmadi.
22. U 1815 yilda Vaterloo jangida mag‘lubiyatga uchradi va yana taxtdan voz kechishga majbur bo‘ldi.
23. Keyin Napoleon Avliyo Yelena oroliga surgun qilindi va u erda umrining qolgan qismini o‘tkazdi.
24. Napoleon 1821 yil 5 mayda Avliyo Yelena orolida vafot etdi.
25. Napoleon o‘z hayotida tez-tez aytadi: "Mening g‘ururim - Frantsiya".
26. Uning jasadi 1840 yilda Parijga qaytarilgan va Les Invalides maqbarasiga qo‘yilgan.
27. Napoleonning bo‘yi taxminan 1,69 metrni tashkil etdi, bu o‘z zamondoshlariga nisbatan o‘rtacha bo‘lganligini anglatadi.
28. Napoleonning taktikasi va strategiyasi hali ham harbiy akademiyalarda o‘qitiladi.
29. U Fransiyada ta’lim darajasini ko‘targan yangi ta’lim tizimini joriy qildi.
30. Napoleon ko‘plab qadimgi davlatlarning mustaqilligini yo‘q qildi va yangi davlatlarni yaratdi.
31. U birinchilardan boʻlib davlat byurokratiyasi tuzilmasini isloh qildi va professional armiyalar yaratishga alohida eʼtibor berdi.

Napoleon Bonapartning hayoti ko‘pchilik uchun ilhom manbai, chunki u qiyinchiliklarga qaramay, o‘z yo‘lini topdi va jahon tarixida chuqur iz qoldirdi. Uning ko‘plab islohotlari bugungi kunda ham dolzarbligicha qolmoqda. Harbiy daho, uning taktikasi va strategiyasi vaqt sinovidan o‘tgan va ko‘plab tadqiqotchilarni qiziqtirishda davom etmoqda. Napoleonning tarixiy shaxs sifatidagi ahamiyati uning jahon tarixidagi o‘rni va ta’siridan dalolat beradi.

15-04-2025, 08:42 29

O'hshash ma'lumotlar

Avitsenna - o‘rta asrlarning ajoyib olimi, shifokori, faylasufi, shoiri, musiqachisi....

AQShning Forbes jurnali dollarlik milliarderlarning 38-jahon reytingini e'lon qildi. Louis Vuitton Moët Hennessy kompaniyalar guruhi prezidenti va bosh direktori Bernard Arno ketma-ket ikkinchi yil dunyoning eng boy milliarderlari reytingida...

Bill Geytsning to‘liq tarixi va tarjimai holi. Bill Geyts muvaffaqiyatining siri va u qanday qilib dunyodagi eng mashhur odam bo‘lishga muvaffaq bo‘lganini batafsil bilib oling. Qiziqarli faktlar, kitoblar va filmlar...

Orzularimga erishish uchun kollejni tashlab ketdim. Stiv Jobsning tarjimai holi bir hodisaning hikoyasidir. U haqiqatan ham dunyoni o‘zgartirmoqchi bo‘lgan aqldan ozgan odam edi va tan olaylik, u buni qildi. Bugungi kunda Stiv Djobs nomi...

Ikkinchi jahon urushi 1939 yil 1 sentyabrdan 1945 yilning 2 sentyabriga qadar davom etgan bo’lib, insoniyat tarixidagi eng yirik qurolli urush hisoblanadi. Bu urushda o’sha davrda mavjud bo’lgan 73 ta davlatlardan 62 tasi ishtirok etgan – bu...